Benutzer-Werkzeuge

Webseiten-Werkzeuge


jahr_1842

19.09.1842

Prěnje brunicowe podkopki w Měrkowje Das erste Braunkohlebergwerk in Merka
Dnja 19.09.1842 so w Měrkowje prěnje brunicowe podkopki wotewrichu. Słušeše baronej z Uckermann nad Lutobčom. W lěće 1857 wozjewichu SN wobšěrny nastawk wo Měrkowskich brunicowych podkopkach a cyhelničach, kiž so w času wot 1842 do 1857 tam zadomichu.
Tu wurězk z tuteho nastawka – rěčnje minimalnje za zrozumjenje wobdźěłany:

Hdyž jedyn nimo Radworskeje křižneje cyrkwje po sćežcy won dźe a so potom na ljewu ruku da, pšińdźe jedyn sa ¼ hodźiny do weski, kotraž Mjerkow rjeka. Tuta weska je pšes brunicu hakle wažnosć dostała, dokelž, buchu jow 19. septembra 1842 najprjeniše brunicowe podkopki w tym, hišće njetko wobstejacym a k baronej s Uckermann nad Lu⸗ tobcžom słušacym⸗ šachći sałožene. Tute podkopki wopšijeja s cyła 200 kórcow kraja a brunica leži 12 łohcži hłuboko a je njehdźe 8 łohći tołsta k namakanju.
Tudy djźjeła w tu khwilu 48 wosobow w 3 šachtach a w 2 stolnomaj. W sańdźenym ljeći bu jow na 100,000 kórcow brunicy nadobyteje, wyše teho pak tež hišće na 1 million brunicowych pacnow nadźjełanych wot cžisćie drobneje brunicy, kiž bu na bok sypana. Twarenjow so w tutych podkopkach namaka: 2 dómskej, 7 kólnjow a 4 meńše twareńćka a wyše teho wuberna parocyhelnicža mašina.
Am 19.09.1842 wurde in Merka das erste Braunkohlebergwerk eröffnet. Es gehörte dem Baron aus Uckermann auf Luttowitz. Im Jahr 1857 veröffentlichten die SN einen umfangreichen Aufsatz über die Merkaer Braunkohlebergwerke und Ziegeleien, die in der Zeit von 1842 bis 1857 dort entstanden.

Hier ein Ausschnitt aus diesem Artikel:

Wenn man vorbei an der Radiborer Kreuzkirche geht auf dem Pfad aus dem Dorf hinaus, dann linkerhand, kommt man nach ca. ¼ Stunde in das Dorf Merka. Dieses Dorf bekam Bedeutung erst durch die Braunkohle, weil hier am 19. September 1842 das allererste Braunkohlebergwerk eröffnet wurde, welches dem Baron von Uckermann zu Lutowitz gehört. Dieses Bergwerk umfasst ganze 200 Scheffel Land und die Braunkohle liegt 12 Ellen tief mit einer Mächtigkeit von 8 Ellen. Hier arbeiten zur Zeit 48 Personen in 3 Schächten und in 2 Stollen. Im vergangenen Jahr wurden hier 100,000 Scheffel Braunkohle gewonnen, darüber hinaus auch noch an die 1 Million Braunkohlebatzen (Vorläufer von Briketts) aus reiner feiner Braunkohle, die beiseite geschüttet worden war.
An Gebäuden findet man in diesem Bergwerk 2 Häuser, 7 Schuppen und 4 kleinere Bauten und darüber hinaus eine ausgezeichnete dampfbetriebene Ziegelmaschine.

start

jahr_1842.txt · Zuletzt geändert: 2025/08/29 12:03 von admin